Measadh Buaidh Coimhearsnachd Eileanach Seirbheis Comhairleachaidh: Biùro Comhairleachaidh an t-Sluaigh anns na h-Eileanan Siar

Seirbheis Comhairleachaidh: Biùro Comhairleachaidh an t-Sluaigh anns na h-Eileanan Siar

Tiota

Seirbheis Comhairleachaidh: Biùro Comhairleachaidh an t-Sluaigh anns na h-Eileanan Siar

1: Cruthaich tuigse shoilleir mu na h-amasan agaibh

Tha an sgrìobhainn seo a’ mìneachadh agus a’ toirt geàrr-chunntas air mar a chaidh Measadh Buaidh air Coimhearsnachdan Eileanach a dhèanamh.

Chaidh pròiseactan comhairleachaidh san treas roinn air am maoineachadh le tabhartasan, a bhios Bòrd Taic Laghail na h-Alba (Scottish Legal Aid Board - SLAB) a’ rianachd às leth Riaghaltas na h-Alba, a chruthachadh mar phàirt den Phrògram Fuasglaidh Tràth is Comhairle (Early Resolution and Advice Programme - ERAP). Tha am pròiseact a’ toirt seachad measgachadh de thaic dhìreach agus riochdachadh do dhaoine a tha ann an cunnart a bhith an sàs ann an cùis-chùirte, no a tha an sàs ann an cùis-chùirte, co-cheangailte ri fiachan a thaobh morgaids no ath-shealbhachadh gabhaltais agus cùisean eile co-cheangailte ri fiachan mòra. Bidh cuid de phròiseactan a’ toirt seachad fiosrachadh, comhairle agus stiùireadh do dhaoine aig a bheil duilgheadasan a thaobh tagraidhean beaga (agus a-nis duilgheadasan modh-obrach sìmplidh) agus a’ toirt seachad cuideachadh le cùisean-cùirte catharra eile gus an comas aig daoine a dhol tro phròiseas na cùirte iad fhèin a mheudachadh.

Tha na pròiseactan air an roinn eadar Sreath 1, Sreath 2, Sreath 1 agus 2 (a tha a’ toirt seachad measgachadh de dh’amasan).

Tha Sruth 1 a’ toirt taic agus riochdachadh dìreach do dhaoine a tha ann an cunnart a bhith an sàs ann, no a tha an sàs ann an cùis-chùirte co-cheangailte ri fiachan agus cùisean a thaobh morgaids no ath-shealbhachadh gabhaltais.

Tha Sruth 2 a’ toirt seachad taic dhìreach gus dèiligeadh ris na cùisean co-cheangailte ri ioma-fhiachan agus fiachan mòra a tha air cùl nan gnìomhan cùirte seo agus a’ stiùireadh dhaoine le duilgheadasan a thaobh tagraidhean beaga (agus a-nis duilgheadasan modh-obrach sìmplidh) agus a’ toirt seachad cuideachadh le cùisean-cùirte catharra eile gus comas dhaoine àrdachadh a thaobh a bhith a’ cleachdadh pròiseas na cùirte iad fhèin.

Ged a tha cuid de na pròiseactan a tha fhathast ag obair taobh a-staigh ERAP air a bhith a’ ruith fad grunn bhliadhnaichean, tha seo air sgàth ’s gun deach maoineachadh a thoirt seachad air stèidh bhliadhnail. Chan eil Ministearan na h-Alba air aontaidhean maoineachaidh ioma-bliadhna no aonta maoineachaidh fad-ùine a dhèanamh, agus tha maoineachadh air a riarachadh air stèidh bliadhna gu bliadhna.

Ged a tha na pròiseactan a’ lìbhrigeadh bhuilean agus amasan a’ phrògraim a chaidh suidheachadh dhaibh, bu chòir dhaibh sin a bhith a’ co-thaobhadh ris a’ phlana lìbhrigidh trì bliadhna làithreach againn cuideachd Lèirsinn a’ Cheartais - agus a’ toirt aire do na h-atharrachaidhean a rinneadh air an t-siostam ceartais san fharsaingeachd (mar eisimpleir anns an dòigh sa bheilear a’ dèanamh modhan sìmplidh a-nis). 

2.  Cruinnich ur cuid dàta agus comharraich an luchd-ùidh agaibh      

Is iad seo na buidhnean a chomharraich sinn a tha a’ lìbhrigeadh seirbheisean gnìomhach ann an Eileanan na h-Alba air an toir co-dhùnadh maoineachaidh na bliadhna seo buaidh:

• Biùro Comhairleachaidh an t-Sluaigh, na h-Eileanan Siar – Pròiseact Seirbheisean Cùirte nan Eilean Siar
• Biùro Comhairleachaidh Saoranaich Arcaibh – Pròiseact Comhairleachaidh Taobh a-staigh na Cùirte, Arcaibh ann an Kirkwall.

3. Co-chomhairle

Aig deireadh gach bliadhna maoineachaidh, tha SLAB air innse do phròiseactan nach robh maoineachadh ‘roileagaidh’ bho bhliadhna gu bliadhna na amas fad-ùine aig a’ phrògram, agus nach eil aontaidhean maoineachaidh tabhartais bliadhnail sam bith, nam pàirt de phrìomh mhaoineachadh do na pròiseactan fa leth. Tha SLAB air a bhith soilleir nach bu chòir maoineachadh a thathar a’ tabhann do phròiseactan a bhith air a mheas mar ‘theachd-a-steach earbsach’.

Chaidh am maoineachaidh airson 2024-25 a riarachadh a rèir nam prìomhachasan a tha air am mìneachadh anns an "Lèirsinn a' Cheartais" plana trì-bliadhna aig Riaghaltas na h-Alba.  Tha Riaghaltas na h-Alba air am maoineachadh airson 2024-25 a chuimseachadh air pròiseactan a tha a rèir nam prìomhachasan làithreach aca. Mar sin, dh’aontaich Riaghaltas na h-Alba sìneadh sia mìosan a chur air dòigh a thaobh maoineachadh pròiseict gu deireadh na Sultain 2024 airson a h-uile pròiseact ERAP a chaidh a mhaoineachadh ann an 2023-24, fo Shruth 1, Sruth 2 agus Sruth 1 agus 2, gus pròiseactan a chuideachadh gus rèiteachaidhean maoineachadh eile a dhèanamh agus gus coimhead air a’ chomas gus ceanglaichean com-pàirteachais a thogail le luchd-maoineachaidh comhairleachaidh ionadail is nàiseanta, agus tha seo air a mhìneachadh san Fhrèam airson Maoineachadh Poblach airson Comhairleachadh ann an Alba. Bho 1 Dàmhair 2024, bidh maoineachadh a’ cuimseachadh air slatan-tomhais ann a Sruth 1 a-mhàin.

Tha am frèam ri fhaighinn gu poblach agus ri fhaighinn air làrach-lìn SLAB agus chaidh a chur an sàs gus luchd-maoineachaidh a chuideachadh gus dèanamh cinnteach gu bheil iad ag obair a rèir deagh chleachdadh airson maoineachadh seirbheisean comhairleachaidh is riochdachaidh, co-dhiù tha seo an taobh a-muigh no in-thaigh. Tha am frèam a’ cuimseachadh air a’ bhuil as fheàrr dhan chliant aig a bheil duilgheadas agus air luach an airgid dhan sporan phoblach, le bhith a’ lughdachadh dùblachadh agus a’ brosnachadh tar-chur gus dòigh-obrach aonaichte, ro-innleachdail eadar luchd-maoineachaidh agus solaraichean.

4. Measadh

A thaobh pròiseact nan Eilean Siar, tha na slatan-tomhais maoineachadh a’ cuimseachadh as motha air amasan Sruth 2 agus Modhan-obrach Sìmplidh. Tha an dàta sgrùdaidh is measaidh a fhuaireadh bho SLAB bho chionn ghoirid a’ sealltainn nach eilear a’ dèanamh ach glè bheag de dh’obair-cùise taigheadais, agus mar sin thathar den bheachd a thaobh seasmhachd nach urrainnear a chumail a' dol anns an raon a tha air fhàgail.

A thaobh nan slatan-tomhais airson maoineachadh airson duilgheadasan le tagraidhean beaga le bhith a’ toirt a-steach a’ phròiseis Modh-obrach Shìmplidh, feumaidh agartaich foirmean a chleachdadh air-loidhne agus thathar gam brosnachadh gus an lìonadh air falbh bhon chùirt. Tha e a-nis riatanach pàipearan cùirte a chur a-steach gu h-eileagtronaigeach. Barrachd is barrachd, bha pròiseactan air faighinn gun robh nas lugha de chothroman ann gus agartaich a chuideachadh aig èisteachdan stiùireadh cùise no dearbhaidh, agus iad sin a-nis air an dèanamh air-loidhne tro WebEx. Tha pròiseactan air gluasad gu bhith a’ toirt taic do chliantan a bha feumach air cuideachadh le bhith a’ cleachdadh an t-siostaim air-loidhne agus a bhith a’ lìonadh foirmean Modh-obrach Sìmplidh. Tha fiosrachadh sgrùdaidh is measaidh a gheibhear bho SLAB cuideachd a’ sealltainn lùghdachadh ann an àireamhan luchd-cleachdaidh na seirbheis seo.

Faodar buaidh sam bith bho chall na seirbheis seo a riaghladh tro sheirbheisean comhairle eile a tha rim faighinn agus chan eil sinn a’ creidsinn gum bi a’ bhuaidh eadar-dhealaichte gu susbainteach bhon bhuaidh air coimhearsnachdan eile a’ gabhail a-steach coimhearsnachdan eileanach eile.

Mar eisimpleir, tha Oifis Taic Laghail Chatharra aig SLAB a tha a’ còmhdach sgìre na Gàidhealtachd agus nan Eilean agus cumaidh iad orra a’ toirt seachad nan seirbheisean a th’ ann mar-thà gus daoine san sgìre a chuideachadh.

A bharrachd air seo, tha pròiseact ERAP eile ri fhaighinn aig Biùro Comhairleachaidh an t-Sluaigh, Arcaibh far a bheil slatan-tomhais maoineachaidh a’ cuimseachadh air amasan Sruth 1 agus a bhios a’ leantainn air adhart a’ tabhann comhairle agus taic air cùisean laghail, a’ gabhail a-steach cùisean taigheadais.

Co-dhùnadh

Tha Earrann 7 de dh’Achd nan Eilean (Alba) 2018 a’ cur dleastanas sònraichte air ùghdarrasan buntainneach.

Chan eil am measadh againn a thaobh an dleastanais co-cheangailte fo Earrann 8 den Achd fom feum buidhnean poblach buntainneach measadh buaidh coimhearsnachd eileanach a dheasachadh "airson poileasaidh, ro-innleachd no seirbheis, a tha dualtach buaidh a thoirt air coimhearsnachd eileanach a tha gu math eadar-dhealaichte ris a’ bhuaidh air coimhearsnachdan eile (a’ gabhail a-steach coimhearsnachdan eileanach eile) anns an sgìre anns a bheil an t-ùghdarras a’ coileanadh a dhleastanasan" air buaidh sònraichte air coimhearsnachdan eileanach no buaidhean no bacaidhean nas fharsainge a chomharrachadh.

Mar sin tha sinn air co-dhùnadh nach eil feum air Measadh Buaidh Coimhearsnachd slàn leis nach eil a’ bhuaidh aig co-dhùnadh maoineachaidh sam bith ann an 2024-25 eadar-dhealaichte gu ìre mhòr sam bith bhon bhuaidh air coimhearsnachdan eile a’ gabhail a-steach coimhearsnachdan eileanach eile agus mar sin faodaidh sinn a dhol air adhart gu Ceum a Sia.

5. A’ cur do ICIA ri chèile

Chan eil feum air.

6. A’ dèanamh atharrachaidhean air ur cuid obrach

Chaidh beachdachadh air dleastanasan a thaobh Choimhearsnachdan Eileanach fo Phlana Nàiseanta nan Eilean: Ùghdarrasan Iomchaidh (air an toirt a-steach fo earrann 7(2) de dh’Achd nan Eileanan (Alba) 2018)

’S e adhbhar Plana Nàiseanta nan Eilean (2019) a bhith a’ cur an cèill prìomh amasan agus ro-innleachd Ministearan na h-Alba a thaobh a bhith a’ dèanamh adhartas air builean do choimhearsnachdan eileanach. Ann a bhith a’ dèanamh seo, tha e a’ sealltainn mòran de na dùbhlain mhòra agus air na suidheachaidhean gun samhail a tha mu choinneamh muinntir nan eilean agus bu chòir beachdachadh air seo cuideachd ann an co-theacs mhodailean maoineachaidh ùra sam bith.

Tha dùbhlain air am bu chòir beachdachadh ann an co-theacs maoineachaidh san àm ri teachd air an comharrachadh fo na cinn a leanas (air an toirt bho Phlana Nàiseanta nan Eilean): eaconamach, bun-structair, àireamh-sluaigh, cumhachdachadh choimhearsnachdan, àrainneachd, ealain is cultar, agus cànanan.

Ath-leasachadh air Taic Laghail

Cumaidh sinn oirnn ag obair le proifeisean an lagha agus luchd-ùidh eile, a’ gabhail a-steach an fheadhainn san treas roinn gus ceumannan a chomharrachadh gus siostam taic laghail na h-Alba a leasachadh agus ath-leasachadh.

Bile Riaghladh Sheirbheisean Laghail (Alba)

Chaidh Bile Riaghladh Sheirbheisean Laghail (Alba) a thoirt a-steach do Phàrlamaid na h-Alba air 20 Giblean 2023. Thathar den bheachd gu bheil an suidheachadh làithreach ann an Alba toinnte agus cuingeachail a thaobh mar as urrainn do bhuidhnean san treas roinn seirbheisean laghail glèidhte a thoirt seachad.

Dh’fhaodadh seo cuideachd droch bhuaidh a thoirt air an fheadhainn a tha a’ sireadh comhairle leis gu bheil iad air an cur bho bhuidheann gu buidheann agus gum feum iad innse mun chùis a tha a’ toirt buaidh orra uair is uair.

Ma thèid gabhail ris leis a’ Phàrlamaid, bheir am Bile air falbh cuingeachaidhean a chuireas casg air carthannais, ionadan lagha agus buidhnean comhairle shaoranaich bho bhith a’ fastadh luchd-lagha gu dìreach gus seirbheisean laghail sònraichte a thoirt do chuid de na saoranaich as so-leònte san dùthaich.

7. A’ foillseachadh a’ Mheasaidh Buaidh Coimhearsnachd Eileanach agaibh

Thèid am Measadh Buaidh Coimhearsnachd Eileanach fhoillseachadh air làrach-lìn Riaghaltas na h-Alba.

Chaidh am Measadh Buaidh Coimhearsnachd Eileanach a choileanadh le:

Dreuchd: Ceannard Sgioba, Aonad Cothrom air Ceartas

Ainm-sgrìobhte: A Dewar

Ceann-là a chaidh a choileanadh: 9 Sultain 2024

Am Measadh Buaidh Coimhearsnachd Eileanach air aontachadh le:

Dreuchd: Leas-stiùiriche, Roinn Lagh Catharra agus an t-Siostaim Laghail

Ainm-sgrìobhte: D Swanson

Ceann-là a chaidh a choileanadh: 9 Sultain 2024